AktuelnoKulturaOlovo

U “Izlogu knjige” 28.oktobar Nacionalni dan svjesnosti o bibliotekama u BiH

Danas je 28.oktobar Nacionalni dan svjesnosti o bibliotekama u BiH.Upravo o ovoj temi je današnje izdanje  rubrike “Izlog knjige” u program Radio Olova koji realizujemo u saradnji sa Gradskom bibliotekom Olovo.Izlog knjige na našem je programu svakog petka od 10 i 30 i 14 i 30 sati.

Pripremila Sanela Kaikčija.

Čak i prije nastanka knjiga sa povezom, postojale su biblioteke. U njima su se čuvale glinene pločice i rolne papirusa sa raznim spisima. Prema onome što je savremeni čovjek kroz studiozna istraživanja uspio da sazna, prve biblioteke nastale su na teritorijama Vavilonskog carstva i drevnog Egipta. To su bili jedinstveni hramovi znanja, koji su, osim za čuvanje ispisanih pločica od gline i svitaka od papirusa, predstavljali svojevrsne centre kulture, obrazovanja i učenja. O značaju pisane riječi i biblioteka u antičkom svijetu, najbolje svjedoči jedan spis starogrčkog istoričara Diodora Sicilijanca koji opisuje biblioteku u u grčkom gradu Tebi.

Iznad vrata biblioteke stajao je natpis „Mjesto za iscjeljenje duše“. Biblioteke antičkog doba nestale su pod nesrećnim okolnostima, uslijed prirodnih katastrofa i čestih požara izazvanih uglavnom ljudskom nepažnjom. Međutim, mnoge su i namjerno rušene u ratovima, da bi se uništilo kulturno blago i naslijeđe naroda čija je teritorija napadnuta. Danas u svijetu postoji više stotina hiljada biblioteka, javnih, kućnih, univerzitetskih, školskih, crkvenih, nacionalnih, specijalizovanih itd. A njihov tačan broj nemoguće je odrediti.

Ono što se pouzdano zna, najviše javnih biblioteka imaju Kina, Rusija i Indija. Aleksandrijska biblioteka – intelektualni dragulj antičkog svijeta Nakon smrti Aleksandra Makednoskog 323. godine p.n.e., vlast nad Egiptom pala je u ruke Aleksandrovog vojskovođe Ptolomeja I Sotera. Njegova ideja bila je da od Aleksandrije stvori glavni centar obrazovanja na Mediteranu. Rezlutat tih njegovih zamisli je osnivanje Aleksandrijske biblioteke.

Aleksandrijska biblioteka – jedna od najvećih riznica znanja na planeti

Vremenom, biblioteka u Aleksandriji zaista i postaje najveći centar učenja čitave helenističke civilizacije. Učeni ljudi, filozofi, naučnici i istraživači sa svih teritorija grčkog govornog područja dolazili su u Aleksandriju, proučavali postojeći materijal u biblioteci i bogatili riznicu biblioteke sopstvenim djelima. Ovdje su učili i stvarali jedan Euklid ili jedan Arhimed. Nekima je biblioteka postala i mjesto stalnog boravka. Iako Aleksandrijska biblioteka danas predstavlja najslavniju biblioteku antičkog svijeta, o njenom izgledu i organizaciji malo se zna. Pretpostavlja se da je na vrhuncu imala više od 500.000 djela zapisanih na rolnama papirusa u vidu književnih, istorijskih, matematičkih i pravnih spisa. O vremenu propasti biblioteke ne postoji jedinstveno mišljenje. Neki smatraju da je nestala u požaru 48. godine p.n.e. tokom Cezarovog napada na Aleksandriju, dok drugi misle da je biblioteka prestala da postoji u drugoj polovini 3. vijeka, pa i kasnije.

Biblioteka u Alkesandriji , Egipat
Biblioteka manastira Svete Katarine na Sinajskoj gori

Najstarija biblioteka na svijetu koja danas postoji nalazi se također u Egiptu. To je biblioteka manastira Svete Katarine na Sinajskoj gori. Sagrađena je polovinom 6. vijeka i posjeduje drugu najveću zbirku vjerskih spisa i ostalih crkvenih dokumenata na svijetu, odmah poslie Vatikanske biblioteke. Međutim, ova biblioteka nije otvorena za javnost. Dostupna je isključivo monasima i istraživačima koji imaju odobrenje od monaha.

Nacionalna biblioteka Francuske u Parizu

Najstarija javna biblioteka na svijetu je Nacionalna biblioteka Francuske u Parizu. Počela je sa radom 1368. godine i nalazila se u Luvru. Za 650 godina svoga postojanja biblioteka je više puta mijenjala svoju lokaciju, jer joj je zbog proširivanja riznice bio potreban veći prostor.

Kongresna biblioteka u SAD -u danas je najveća biblioteka u svijetu, s oko 160 milijuna pohranjenih objekata te s 1.350 kilometara polica.

Najveće biblioteke na svijetu Kongresna biblioteka u SAD sa više od 158 miliona pojedinačnih sadržaja smještenih na policama ukupne dužine 1.380 km, smatra se najvećom bibliotekom na svijetu. Zbirka biblioteke osim knjiga obuhvata i druge štampane materijale, rukopise, notne zapise, geografske mape, fotografije, kao i audio i video materijal. Britanska biblioteka u Londonu je druga najveća svjetska biblioteka, ako se posmatra prostorno, ali sa najbogatijom kolekcijom od blizu 170 miliona knjiga, rukopisa, magazina i dnevnih novina, geografskih karti, notnih partitura, tonskih i vizuelnih zapisa, kao i poštanskih markica. Knjige su smještene na policama ukupne dužine preko 330 kilometara, do kojih čitaocima nije dozvoljen pristup.

Svi koji žele neku knjigu moraju se obratiti bibliotekaru koji knjigu donosi do stola u čitaonici. Prema britanskom zakonu, primjerak svakog novnog štampanog izdanja u Velikoj Britaniji obavezno mora da se dostavi biblioteci.

Gradska biblioteka Olovo

Naša Gradska biblioteka počinje sa radom 1950. godine. Mijenjala je biblioteka svoje lokacije i prostor da bi nakon dugo godina konačno dobila svoj prostor u novoizgrađenom Domu kulture. Biblioteke su oduvijek imale važnu društveno – civilizacijsku ulogu i mi se kroz rad trudimo pokazati da se ta uloga biblioteke nalazi u obrazovanju, informisanju, istraživanju i što je možda i najvažnije, u individualnom razvoju.

Radio Olovo/A.M

Prikaži više

Povezani članci

Back to top button